PET ( پلی اتیلن ترفتالات ) از پلیمریزاسیون اتیلن گلیکول و ترفتالیک اسید تولید می شود. اتیلن گلیکول یک مایع بی رنگ است که از اتیلن به دست می آید و ترفتالیک اسید یک جامد کریستالی است که از زایلن به دست می آید. وقتی اتیلن گلیکول و ترفتالیک اسید تحت تأثیر کاتالیزگرهای شیمیایی با هم گرم می شوند، PET ( پت ) را به شکل یک توده مذاب و چسبناک تولید می کنند که می تواند مستقیماً به الیاف یا برای پردازش بعدی به یک پلاستیک جامد تبدیل شود. از نظر شیمیایی، اتیلن گلیکول یک دیول ( الکل دو عاملی ) است، یک الکل با ساختار مولکولی که شامل دو گروه هیدروکسیل (OH) است، و ترفتالیک اسید یک اسید آروماتیک دی کربوکسیلیک است، یک اسید با ساختار مولکولی که حاوی یک کربن بزرگ شش وجهی است (یا آروماتیک) حلقه و دو گروه کربوکسیل (COOH ). تحت تأثیر گرما و کاتالیزگرها ، گروههای هیدروکسیل و کربوکسیل واکنش نشان میدهند تا گروههای استر (COO) را تشکیل دهند، که به عنوان پیوندهای شیمیایی عمل میکنند که چندین واحد PET را به پلیمرهای با زنجیره بلند متصل میکنند. آب نیز به عنوان محصول جانبی تولید می شود. واکنش کلی را می توان به صورت زیر نشان داد:
وجود یک حلقه معطر بزرگ در واحدهای تکرار کننده PET به پلیمر سفتی و استحکام قابل توجهی می بخشد، به خصوص زمانی که زنجیره های پلیمری با چینش (کشش) با چینش منظمی در یک راستا قرار گیرند. در این شکل نیمه کریستالی، PET به یک الیاف نساجی با استحکام بالا تبدیل می شود که با نام تجاری Dacron توسط شرکت آمریکایی Invista به بازار عرضه می شود. سفتی الیاف PET آنها را در برابر تغییر شکل بسیار مقاوم می کند، بنابراین مقاومت بسیار خوبی در برابر چروک شدن پارچه ها ایجاد می کند. آنها اغلب در ترکیبات پرس بادوام با الیاف دیگر مانند ابریشم مصنوعی، پشم و پنبه استفاده میشوند و خواص ذاتی آن الیاف را تقویت میکنند و در عین حال به توانایی پارچه برای بازیابی از چروک شدن کمک میکنند.
حالا می پردازیم به پرسش و پاسخ متفاوت در باره پت و کاربردها و مزایا و معایب آن
-
- پلی اتیلن ترفتالات برای چه مواردی استفاده می شود؟ پلی اتیلن ترفتالات برای منسوجات، بسته بندی و سایر کاربردها استفاده می شود. تقریباً تمام بطریهای یکنفره و دو لیتری نوشابههای گازدار و آب فروخته شده در ایالات متحده از PET ساخته شدهاند.
- پت ، چه کاربردهایی دارد ؟ PET همچنین به عنوان پرکننده الیافی برای لباس های عایق شده و مبلمان و بالش ساخته می شود. هنگامی که در رشته های بسیار ظریف ساخته می شود، در ابریشم مصنوعی و در رشته های با قطر بزرگ در فرش استفاده می شود. از جمله کاربردهای صنعتی PET می توان به نخ لاستیک خودرو، تسمه نقاله و تسمه محرک، تقویت شیلنگ آتش نشانی و شیلنگ باغ، کمربند ایمنی (کاربردی که در آن تا حد زیادی جایگزین نایلون شده است)، پارچه های نبافته برای تثبیت گودال های زهکشی، آبچکان ها و راه آهن اشاره کرد. تخت و منسوجات نبافته برای استفاده به عنوان روپوش پوشک و لباس های پزشکی یکبار مصرف. PET مهمترین الیاف مصنوعی از نظر وزن و ارزش است. پت مذاب را میتوان در ظروف شفاف با استحکام و استحکام بالا که عملاً در برابر گاز و مایع نفوذ ناپذیر است، قالبگیری کرد. در این شکل، PET به طور گسترده در بطریهای نوشابههای گازدار و در شیشههایی برای مواد غذایی فرآوریشده در دماهای پایین استفاده میشود. دمای نرم شدن پایین PET – تقریباً 70 درجه سانتیگراد (160 درجه فارنهایت) – از استفاده از آن به عنوان ظرف برای غذاهای گرم جلوگیری می کند.
- چرا PET یک پلاستیک خوب است؟ PET به دلیل نسبت مقاومت به وزن بیرقیب، کاهش هزینه، صرفهجویی در حملونقل در مقایسه با همتایان شیشهایاش و سابقه آن در ایمنی و قابلیت اطمینان هنگام بستهبندی محصولات مصرفی، انتخاب محبوبی برای بطریهای پلاستیکی است.
- آیا پلاستیک PET بدون BPA ( بیس فنول A ) است؟خیر. ظروف پلاستیکی آب و نوشیدنی های غیرالکلی ما از پلاستیک پلی اتیلن ترفتالات (PET) ساخته شده اند که حاوی BPA نیست.
- آیا تمام پلاستیک های PET ( پت ) بدون BPA هستند؟ هیچ فتالات شیمیایی یا ( بیس فنول A ) در پلاستیک PET وجود ندارد و بنابراین پلاستیک PET این مواد را شستشو نمی دهد. پلاستیک PET به عنوان ایمن برای تماس با مواد غذایی و نوشیدنی توسط FDA و آژانس های نظارتی مشابه در سراسر جهان تایید شده است و بیش از 30 سال است که از آن استفاده می شود.
- آیا پلی اتیلن برای انسان سمی است؟ پلی اتیلن به طور گسترده توسط مقامات نظارتی بررسی شده است و مشخص شده است که از طریق مسیرهای معمول قرار گرفتن در معرض از جمله تماس با پوست، استنشاق و بلع، غیر خطرناک است.
- آیا BPA ( بیس فنول A ) هنوز استفاده می شود؟ BPA یک ماده شیمیایی ،که بیش از 40 سال است که برای سخت کردن پلاستیک استفاده می شود. همه جا هست در دستگاه های پزشکی، دیسک های فشرده، درزگیرهای دندان، بطری های آب، پوشش مواد غذایی و نوشیدنی های کنسرو شده و بسیاری از محصولات دیگر وجود دارد. در حال حاضر بیش از 90 درصد از ما BPA در بدن خود داریم .
- چه مقدار از ( بیس فنول A ) برای بدن ما ایمن است ؟ مقدار 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز بی خطر است .
- میزان کار آیی PET در مقابل پلاستیک چگونه است ؟ پلی اتیلن ترفتالات که به آن PET نیز می گویند، نام نوعی پلاستیک شفاف، قوی، سبک و 100% قابل بازیافت است. بر خلاف سایر انواع پلاستیک، پلاستیک PET یک بار مصرف نیست – 100٪ قابل بازیافت، همه کاره است و برای بازسازی ساخته شده است.
- چرا پلی اتیلن ترفتالات مضر است؟اثرات سلامتی محصولات فتالات ها با اثرات منفی مانند اختلالات غدد درون ریز و تولید مثل، بلوغ زودرس، اندومتریوز و ناباروری مرتبط هستند . PET همچنین به دلیل استحکام خود ، به راحتی تجزیه نمی شود و تشکیل زباله می دهد .البته بطری های PET زباله نیستند. یک بطری پلاستیکی PET پتانسیل زیادی پس از استفاده دارد و جایگاه آن به عنوان یکی از پرمصرف ترین مواد بسته بندی پلاستیکی در جهان به دلیل کیفیت عملکرد و ماهیت بسیار قابل بازیافت آن است. بسته بندی ساخته شده با PET نیز به راحتی قابل تشخیص است. فقط به دنبال نماد شماره 1 باشید تا مطمئن شوید که پلاستیک شما 100٪ قابل بازیافت است.
- پلی اتیلن ترفتالات برای چه مواردی استفاده می شود؟ پلی اتیلن ترفتالات برای منسوجات، بسته بندی و سایر کاربردها استفاده می شود. تقریباً تمام بطریهای یکنفره و دو لیتری نوشابههای گازدار و آب فروخته شده از PET ساخته شدهاند.
- میزان ماندگاری بسته بندی های پت چگونه است ؟PET نسبت به اکسیژن وکربن دی اکسید نفوذپذیر است و این امر باعث محدودیت های ماندگاری محتویات بسته بندی شده در PET می باشد .